Oeganda is één van de landen waar de gevolgen van klimaatverandering al gevoeld worden. Verschillende onderzoeken concluderen dat de voedselzekerheid in het land op het spel staat, maar verandering zoemt door de lucht. Miljoenen bijen staan centraal in de strijd tegen de gevolgen van klimaatverandering en armoede.
‘Ik begon met het verkopen van één jerrycan honing. Al snel werden dat er meer en inmiddels verkopen we onze honing door heel Oeganda,’ vertelt Alice Ozia. Alice is één van de grondleggers van Arua Market Women, een vrouwengroep die honing opkoopt in het uiterste noordwesten van Oeganda.
Bomen planten voor bijen
In het droge noorden van Oeganda zijn extra inkomsten door de honingverkoop meer dan welkom. Door het veranderende klimaat vallen de oogsten geregeld tegen. De imkers worden gestimuleerd om (fruit)boompjes te planten. Naast een nectarbron voor de bijen leveren de bomen ook extra voedsel op en houden ze water vast in de bodem. Dat is goed voor de biodiversiteit in het gebied.
Ook is Arua Market Women op haar terrein een kleine kwekerij gestart. Tuinder Gertrud kweekt hier boompjes die de imkers vervolgens op hun eigen grond kunnen planten.
Honing maakt verschil
De honing is vaak van slechte kwaliteit. Imkers oogsten de honing door de bijen, die in holle bomen zitten, uit te roken. Roetdeeltjes belanden in de honing en de bijenvolken overleven dit niet altijd. Arua Market Women traint daarom de imkers. Ze leren hun modernere manieren van bijenhouden, waarbij de bijen in bijenkasten op de grond wonen. Zo kan de honing makkelijk geoogst worden en is deze van betere kwaliteit, omdat er geen vuur aan te pas komt. Behalve veel vriendelijker voor de bijen is het ook gunstiger voor de imkers; de bijen worden zo niet verjaagd.
Voor Julliet Manduru, één van de imkers, maken de opbrengsten door de honing een groot verschil: ‘Door de honing van mijn bijen kan ik 17 kinderen, voornamelijk neefjes en nichtjes, te eten geven en het schoolgeld voor een aantal kinderen betalen.’
Betaalbare imkerpakken
Rondom het bijenhouden ontstaat allerlei economische bedrijvigheid. Zo is kledingmaakster Gladys opgeleid om imkerpakken te maken. Deze pakken zijn vaak niet beschikbaar of erg duur, omdat ze van ver geïmporteerd worden. Gladys naait de pakken op haar Singer naaimachine, die ze, ondanks haar vervormde been, goed kan bedienen. Door de verkoop van imkerpakken kan zij in haar levensonderhoud voorzien en zijn bijenpakken beschikbaar voor een betaalbare prijs.
Arua Market Women is één van de bedrijfjes die door Woord en Daad ondersteund worden. Samen met lokale partner TUNADO zetten we ons in om de honingsector in Oeganda te versterken. Dat doen we door het Bee Diverse Matching Fund. Bedrijfjes in de honingsector kunnen dankzij de steun van dit fonds hun impact vergroten. Julliet Manduru: ‘We werken nu samen met de bijen; wij zorgen voor een goede bijenkast en veel planten, zij leveren ons honing. Voorheen was het meer een gevecht.’
Rentmeesterschap
Juist in het droge Noorden van Oeganda, waar mensen de gevolgen van klimaatverandering voelen, zorgt het imkeren voor een positieve omslag. De bijen stimuleren boeren om zorgvuldig met de schepping om te gaan. Rentmeesterschap in de praktijk!
In actie voor Oeganda
In de maanden oktober en november voert EO Metterdaad actie voor het bijenproject in Oeganda.
Voor meer informatie en het bekijken van de filmbeelden (eind oktober beschikbaar): www.metterdaad.nl.
