Trots en onbevredigd. Met die twee woorden omschrijft Ephrem Shiferaw, Programma Adviseur van Woord en Daad in Ethiopië, de resultaten van Sterk voor Werk (EYE-programma). Met dat programma ondersteunen we sinds 2017 Ethiopische jongeren naar een inkomen. Trots en onbevredigd: Wat bedoelt Ephrem daar mee en hoe kunnen we Sterk voor Werk aanpassen zodat het wel een bevredigend gevoel geeft?
Tussen 2017 en 2022 vonden 27.000 jongeren een baan of startten een bedrijf dankzij ondersteuning vanuit Sterk voor Werk. Het programma begeleidde jongeren bij het vinden van werk of starten van een onderneming. Daarnaast gaven we voorlichting over de gevaren en risico’s van ongereguleerde migratie. ‘Als ik terugkijk op die jaren ben ik trots op wat we hebben bereikt en tegelijk houd ik een onbevredigend gevoel over,’ vertelt Ephrem. Er werden netwerken opgebouwd met werkgevers en vakscholen, lespakketten werden aangepakt zodat ze beter aansluiten op ontwikkelingen in de markt, we gaven voorlichtingen over migratie en duizenden jongeren hebben een inkomen. ‘Sterk voor Werk was een succes.’
Het onbevredigende gevoel komt naar boven als je de resultaten afzet tegen het grotere plaatje. ‘We hebben in 5 jaar 27.000 jongeren ondersteund naar een inkomen, maar er komen in Ethiopië jaarlijks 3 miljoen jongeren bij op de arbeidsmarkt die werk zoeken. Onze inspanning is een druppel in de oceaan, misschien een emmer water in een zwembad.’
Marshallplan
Zoveel jonge werkzoekenden ondersteunen lijkt een onmogelijke opgave. Toch zette het verschil tussen het resultaat en de enorme groep jonge werkzoekenden aan tot nadenken. Is het mogelijk om op een grotere schaal te werken? Is het mogelijk om miljoenen jongeren perspectief te bieden? ‘We realiseerden ons dat we een andere aanpak nodig hebben. Een Marshallplan en niet een nieuw ontwikkelingsproject.’
De afgelopen twee jaar was Ephrem nauw betrokken bij het uitdenken en uitwerken van deze nieuwe manier van werken. Hij sprak met andere organisaties, overheidsinstellingen, werkgevers en trainingsinstellingen. We organiseerden bijeenkomsten voor en gingen op bezoek bij organisaties uit de verschillende niveaus van de samenleving. ‘Alle organisaties zien de uitdaging en ze zijn allemaal welwillend om bij te dragen aan verandering, maar sommige organisaties zijn terughoudend als het concreet moet worden.’
1 miljoen jongeren
In 2023 startten we met een nieuwe aanpak met een heldere doelstelling: 1 miljoen jongeren aan het werk in 2030. Dat is een enorm aantal. Om dat te bereiken is een systeemverandering nodig. Het is belangrijk dat trainingen aansluiten op de arbeidsmarkt, dat werkgevers bereid zijn om goede salarissen te betalen, dat jonge ondernemers een lening kunnen afsluiten om startkapitaal te krijgen en dat de overheid met haar beleid werkgelegenheid en ondernemerschap stimuleert. Kortom, er is een gunstig werkgelegenheidsklimaat nodig.
Via verschillende netwerken met betrokken organisaties en instellingen werken we aan dit gunstige werkgelegenheidsklimaat. ‘Sterk voor Werk is een partnerschap,’ legt Ephrem uit. Samen met een groot aantal Ethiopische organisaties werken we aan een gunstig klimaat voor werkgelegenheid. We starten netwerken waarin vakscholen, overheid en bedrijfsleven samenwerken en ervaringen delen. Zo worden bijvoorbeeld de successen van vakscholen uit de afgelopen jaren gedeeld met andere vakscholen, zodat zij er hun voordeel mee kunnen doen.
Woord en Daad verbindt
Woord en Daad ondersteunt deze netwerken en vormt een verbindende schakel tussen alle organisaties. Sinds 2015 werkt Woord en Daad in consortiums, waarbij meerdere organisaties samenwerken binnen één project. Vanuit die ervaring faciliteren we de netwerken in Ethiopië. ‘Woord en Daad is een verbinder. Er is in Ethiopië geen organisatie die deze rol op zich kan nemen.’
Via die samenwerkingen werken we toe naar het ultieme doel: waardig werk voor 1 miljoen jongeren. ‘Die doelstelling is niet het belangrijkste resultaat, maar een signaal dat het systeem veranderd is.’ Als het lukt om die 1 miljoen jongeren te ondersteunen, dan zullen in de jaren die volgen nog veel meer jongeren een inkomen verdienen, dankzij de verandering die in gang gezet is door de verschillende Ethiopische organisaties.
