Dit artikel is eerder gepubliceerd in de decembereditie van Daadkracht.
‘Klimaatverandering is net als Covid-19. Het begint op één plek, maar het werkt door op andere plekken. Wat je doet aan klimaatverandering, of dat nu in Dordrecht of Kampala is, heeft effect op ons allemaal!’, aldus ondernemer Dickson Biryomumaisho uit Oeganda. Ook Henk Schouten van Schouten Food stelt zich de vraag hoe we als mens de planeet minder hoeven te belasten. Beide ondernemers zetten hun dromen om in producten die de markt veroveren. In dit eerste deel van een tweeluik gaan we in gesprek met Henk Schouten.
Natuurlijk was het een commerciële keuze,’ zo stelt ondernemer Henk Schouten. ‘Maar de overtuiging dat we met onze huidige levensstijl een extra planeet nodig hebben speelde ook mee. Onze vleesvervangers zijn gemiddeld zes keer minder belastend voor de planeet dan een stukje vlees.’ Schouten Food is een familiebedrijf dat in 1893 begon als bakkerij. Gaandeweg richtte het bedrijf zich ook op het maken van mengvoeders voor dieren en de internationale handel hierin. In 1990 zette Henk Schouten met zijn bedrijf een hele andere stap. Hij startte met de productie van vleesvervangers op basis van eiwitten en groeide uit tot marktleider in dit segment met afzet in vijftig landen.
Efficiënter
Schouten, die ook geregeld gastcolleges geeft, legt uit: ‘Wij eten vaak dieren op, maar het is veel efficiënter om de grondstoffen waar dieren voedsel uit halen rechtstreeks op te eten. Het landgebruik en de CO2-uitstoot is veel minder groot.’ Als grondstoffen gebruikt het bedrijf zoveel mogelijk lokale producten zoals soja, tarwe, erwten en bonen. ‘Nu wil de consument nog dat het op kip lijkt, maar we zetten in op vleesvervangers die niet meer op vlees lijken: dat is de toekomst’, aldus Schouten. De ondernemer – zelf flexitariër – haast zich te zeggen dat er niks mis is met het af en toe eten van een stuk goed vlees. ‘De veehouderij uitschakelen is niet verstandig. Sommige gebieden zijn goed om vee te houden, maar sommige gebieden ook niet. We moeten zo efficiënt mogelijk omgaan met ons land, en daar voldoende voedingsstoffen uit halen. Daarom ga ik voor wat minder vlees en wat meer plantaardig – het moet in balans zijn.’
Kleine fabrieken in india
De inzet voor duurzame ontwikkeling houdt voor Schouten Food Group niet op bij het verkopen van de eigen producten voor een goede prijs. Naast minder transportbewegingen en betere verpakkingen richt het bedrijf zich op het wereldwijd betaalbaar aanbieden van een plantaardige keuze. Het bedrijf ontwikkelt, in samenwerking met Woord en Daad, een project in India met lokale fabrieken. Woord en Daad zal, samen met lokale partners, de sojaboeren ondersteunen om hun opbrengst te optimaliseren. Schouten Food Group investeert in het opstarten van kleine fabrieken waar de soja verwerkt wordt tot tempeh. Het plan is om over vijf jaar honderd van deze fabrieken in India opgezet te hebben. ‘Ook zijn we begonnen met het opzetten van scholen in India’, vertelt Henk Schouten enthousiast. We vinden het belangrijk dat kinderen en jongeren een goede opleiding krijgen. De scholen koppelen we aan onze units in India. Zo zorgen we voor werkgelegenheid, scholing en betaalbare, duurzame producten. Wat we als bedrijf verdienen, kunnen we op deze manier ook weer delen met anderen!’
Idealisme
De ondernemer houdt zich de laatste periode steeds meer bezig met het project in India. ‘Met de jaren zie ik dat het idealisme in me sterker wordt. Mijn boodschap wil ik overbrengen naar anderen. We moeten de kost verdienen, de aarde goed beheren en liefde delen, naar God en de mensen om ons heen.’ Dat idealisme deelt ook Dickson Biryomumaisho van het bedrijf World of Bees uit Oeganda. ‘Denk wereldwijd, niet alleen in je eigen regio. Denk niet alleen aan je onderneming, maar aan de mensheid. Dat is hoe we de wereld iets mooier kunnen maken.’