Volgens de grondwet is Benin een seculiere staat met vrijheid van godsdienst. Ongeveer de helft van de bevolking is christen, een kwart moslim en zo’n 17 procent is vodun-gelovige. “Met uitzondering van jihadistisch geweld in de noordelijke regio’s grenzend aan Burkina Faso, Niger en Togo leven gelovigen uit deze drie religies vreedzaam samen”, vertelt Ephraïm Agoman.
Wereldwijde centrum
Ephraïm: “Vodun is de belangrijkste traditionele religie van Benin. Ons land wordt wel gezien als de ‘wieg van de vodun’. Veel mensen zijn daar trots op. Dat geldt ook voor de regering. Om het toerisme naar Benin te bevorderen doet de overheid veel om het beeld van Benin als het wereldwijde centrum van de vodun te versterken. Zo wordt er nu in de hoofdstad Porto Novo een groot museum gebouwd: het internationale museum voor vodun.”
Duistere wereld
Het woord vodun betekent ‘geest’ of ‘god’. De kern van de vodun is het geloof in een levendige spirituele wereld met goden, geesten en voorouders die actief ingrijpen in het dagelijks leven. Mensen kunnen via rituelen, offers en bezetenheid in contact treden met geesten. Ephraïm: “Ze doen dit om welvaart en succes of bescherming en genezing te krijgen. Het kan ook zijn dat ze contact zoeken met geesten om andere mensen kwaad aan te doen. Er gaat echt een verborgen, duistere wereld achter schuil.”
"Het is belangrijk om ook traditionele leiders te betrekken. Zo ontstaat ruimte om achterliggende geloofsovertuigingen te bespreken. Daar begint echte verandering.”
Meer dan overwinnaars
Veel mensen die christen of moslim zeggen te zijn, houden zich ook bezig met vodun praktijken. Volgens Ephraïm is de invloed van vodun hierdoor erg groot. “Je ziet dat mensen lid zijn van een christelijke gemeente en zich tegelijk bezighouden met vodun. Ze zien vodun niet als een religie, maar als iets dat bij de Beninese cultuur hoort. Gelukkig zijn er ook veel christenen die zich verre houden van de vodun praktijken. Ze beseffen dat er kwade machten achter schuil gaan en ze onderschatten deze machten niet. Ze weten echter dat God alle macht heeft en dat zij in Christus meer dan overwinnaars zijn.”
Iedereen meekrijgen
Ephraïm: “Onze partnerorganisaties hebben in hun werk met lokale gemeenschappen te maken met vodunpraktijken, zoals het gebruik van beschermende amuletten, taboes en verboden voorwerpen. In de uitvoering van programma’s is het belangrijk om ook traditionele leiders – zoals vodun leiders – goed te betrekken. Dit is belangrijk om iedereen mee te krijgen in het bereiken van het doel van de programma’s, zoals het tegengaan van kinderuitbuiting of het verhogen van de opbrengst van gewassen. Door hen te betrekken ontstaat er ook ruimte om achterliggende geloofsovertuigingen te bespreken. Daar begint echte verandering.”