Na twee algemene edities was het woensdagavond 8 oktober de beurt aan studenten om aanwezig te zijn bij een nieuwe editie van ‘Onder de Baobab’. In de Woord en Daad-kringloopwinkel in de Afrikaanderbuurt in Rotterdam praten ze samen over ontwikkelingssamenwerking. Terwijl het buiten donkerder wordt en buurtbewoners af en toe naar binnen blikken, vertellen twee medewerkers van Buitenlandse Zaken over de recente bezuinigingen op ontwikkelingssamenwerking en wat dit voor hun werkveld betekent.
Na een kort welkomstwoord van Woord en Daad-bestuurder Jacob Jan Vreugdenhil, nemen Rolf Wijnstra en Marleen van Ruijven het woord om te schetsen hoe hun werk verandert sinds de aangekondigde bezuinigingen op ontwikkelingssamenwerking. “Op dit moment zitten we nog in de stilte voor de storm, want in 2027 en 2028 moet er maar liefst 2,4 miljard euro per jaar bezuinigd worden,” deelt Van Ruijven mee. “En door de bezuinigingen tot nu toe zijn onze projecten en programma’s in Azië en Zuid-Amerika al heel zeldzaam.” Wijnstra legt uit: “We begrijpen wel dat als politici praten over miljarden voor ontwikkelingssamenwerking, mensen de indruk krijgen dat er teveel geld naar het Zuiden gaat. Maar dat is tegelijk erg abstract. Je kijkt als het ware alleen naar de motorkap, en niet naar de specifieke onderdelen die daaronder schuilgaan. En belangrijker nog, door welke waarden en doelen de auto gestuurd wordt.”
Verkiezingen
En over dat laatste praten de studenten in groepjes door. Aan de hand van stellingen als ‘Afrika kan het zelf wel’ en vragen als ‘hoe effectief is ontwikkelingssamenwerking?’ barsten de gesprekken los. Er wordt geprikt, gepolst, gelachen. Bij studenten komen ideeën op, vallen kwartjes of rijzen vragen: wat doe je als een overheid geen hulp wil, maar de burgers wel? En wat als de invloed van Rusland of China groter wordt als het Westen zich terugtrekt? Is dat überhaupt een probleem? En bepaalt een topic als ontwikkelingssamenwerking straks mede jouw stem tijdens de verkiezingen? “Voor ons is het erg interessant om met de samenleving te praten over ons werk,” aldus Wijnstra. “We halen hier altijd weer inspiratie uit voor onze dagelijkse bezigheden.”
Atypisch
Zelfs nadat Vreugdenhil de sprekers en studenten bedankt heeft, gaan de gesprekken door. Deze of gene koopt nog een item uit de kringloopwinkel, terwijl iedereen geniet van een hapje en een drankje.
Vreugdenhil blikt opgetogen terug op de avond: “Het is bijzonder om op zo’n atypische plek bij elkaar te komen en open het gesprek te voeren en inzichten uit te wisselen. Precies waarvoor de traditionele baobabboom bedoeld is.”
‘Onder de Baobab’ is een gezamenlijk gespreksinitiatief van Woord en Daad en het Ministerie van Buitenlandse Zaken.
