Als ik mijn ogen dicht doe, zie ik haar nog staan. Een prachtig meisje van een jaar of 15 in een goudgele sari. Het was op één van mijn eerste Woord en Daad-reizen naar Bangladesh. Ze stond wat achteraf. Een onzekere blik in haar ogen. Zo te zien was ze hier nog niet zo lang, want haar ogen waren nog puur en jong. Heel anders dan de andere vrouwen hier. Die keken hard en koud. Die vrouwen hadden al heel veel meegemaakt en maakten dat nog iedere dag mee. Ze werkten vaak al jaren hier, in dit bordeel.
Wij waren er op bezoek omdat onze partnerorganisatie in deze plaats een project had. Zij gaven voorlichting over gezondheidszorg aan deze vrouwen. Om hun leven iets leefbaarder te maken, voor zover mogelijk. In het verleden hadden ze er een intensiever project gehad waarmee ze probeerden deze vrouwen uit het bordeel te krijgen en een andere toekomst te geven. Een zwaar en taai project, zo bleek. Naast dat het heel moeilijk was om deze verwoeste levens weer op de rit te krijgen, kregen ze ook te maken met veel weerstand van pooiers en andere mensen die voordeel hadden bij het bordeel. Doodsbedreigingen, tegenstand, woede. Ze probeerden er als organisatie mee te om te gaan, maar moesten uiteindelijk toch opgeven. Het was te moeilijk en te ingewikkeld. En daarbij kwam, dat voor iedere vrouw die ze uit het bordeel haalden, er gewoon een ander jong meisje terug kwam. Het was dweilen met de kraan open.
We vragen aan onze lokale begeleider of hij een idee heeft waarom dit meisje hier is. Armoede, is het antwoord. Ouders verkopen hun kinderen soms omdat ze te weinig hebben om goed voor hen te zorgen. Op deze manier hebben ze één kind minder en brengen de kinderen tegelijk nog wat geld in het laatje. Onvoorstelbaar dat je als ouders voor dat soort keuzes komt te staan…
Dit meisje in die goudgele sari bracht al die problemen voor mij even heel dichtbij. Zo’n prachtig jong leven, dat op het punt stond in de knop verwoest te worden. Zoveel onrecht, waar geen snelle oplossing voor is. Het gaf mij een gevoel van machteloosheid en boosheid, maar ook een drive om hier iets aan te doen. Om op te staan tegen dat onrecht, omdat God het leven zo niet heeft bedoeld!
Jaren later deden we een onderzoek naar de achtergrond van kinderuitbuiting in Bangladesh. Daaruit bleek dat kinderhandel een groot probleem is in Bangladesh. Meisjes worden gezien als minder waard en een last voor de familie omdat die voor hen een bruidsschat moet betalen als ze trouwen. Daarnaast zijn er machtsverhoudingen die verwoestend werken. Een economie die te weinig kansen biedt voor mensen aan de onderkant van de samenleving. Normen en waarden die kinderen beschadigen. Een overheid die onvoldoende optreedt. Er zijn zoveel factoren die meespelen en dat meisje op die plek brachten.
Dat leerde mij dat er een aanpak nodig is die breder is dan alleen iemand uit een bordeel halen. Een aanpak die de grondoorzaken meeneemt. Die iets verandert aan het hele systeem waarin dit kan ontstaan. Ook dat is geen snelle oplossing, en op dat moment was dát meisje daar niet mee geholpen. Maar het is wel een oplossing die ervoor zorgt dat ouders in de toekomst hopelijk andere keuzes kunnen en willen maken voor hun kinderen. Die de overheid de mogelijkheid geeft hiertegen op te treden. Die de sociaal-culturele normen en waarden veranderen, waardoor meisjes ook waarde krijgen als mens. Die de liefde van God laat zien in een duistere wereld. Die voorkómt dat meer kinderen op zo’n plek terecht komen. Dáármee is een wereld gewonnen!
Tekst: Henrike Klijn