Long read

Illegale vissers Sri Lanka aan de slag als legale kwekers

Rudolf Mulderij redacteur programma's

Wie in de wateren rond Sri Lanka wil vissen of vis wil kweken heeft een vergunning nodig. De overheid schrijft deze vergunningen uit, maar in de vissersdorpen in het noorden van het land heeft niet iedereen deze toestemming. Dat is niet altijd een bewuste overtreding. De 67-jarige Silgin Maasilaamani stond niet geregistreerd als visser, maar tegenwoordig heeft ze haar vergunningen op orde.

Silgin woont in Anthoniyarpuram, een vissersgemeenschap in het noordoosten van Sri Lanka. De vrouw groeide op in een traditioneel vissersgezin. Hoewel dat ongebruikelijk was, leerde haar vader Silgin vissen. Een vaardigheid waar ze jaren later profijt van heeft.

Nachtvissen

Als tiener trouwt Silgin met een moslimjongen. Daarmee breekt ze met de culturele en religieuze gebruiken in het vissersdorp. Na een aantal gelukkige jaren raakt haar man werkloos. Hij weigert een nieuwe baan te zoeken en raakt verslaafd aan alcohol. De zorg voor de zeven kinderen van het gezin komt daarmee volledig op Silgins schouders te liggen. Een zware tijd breekt aan.

Silgin probeert genoeg geld te verdienen, maar telkens blijkt dat ze tekort heeft. Samen met tien andere vrouwen in het dorp besluit ze te gaan vissen. Eén van de andere vrouwen is visser en de lessen van Silgins vader komen goed van pas. ’s Nachts lopen ze kilometers door het water om zeekomkommers, krabben en garnalen te vangen. Ze vangen de dieren met de hand.

Ondergewaardeerd

Een vergunning is verplicht, maar de vrouwen vergeten zich te registreren. Samen met lokale partnerorganisaties ondersteunt Woord en Daad de vissersgemeenschappen in het noorden van Sri Lanka. Eén van de eerste stappen in die steun is een officiële registratie regelen, zodat de vissers legaal werken. Ook de groep vrouwen waarmee Silgin vist ondersteunden we om een registratie te krijgen.

Ondanks de vergunning lopen de vrouwen nog tegen vooroordelen op. De kustwacht staat de vrouwen niet toe om te vissen, tenzij  er een man mee gaat. ‘Als vrouwen voelen we ons ondergewaardeerd door de kustwacht. Ze denken nog steeds dat vrouwen niet kunnen varen, zonder begeleiding van een man. Maar we hebben de moed en vaardigheden om zelfstandig te gaan vissen. De vrouwen doen met hun inkomen niet onder voor de mannen uit het dorp.

Met zeekomkommers kunnen vissers een duurzaam inkomen opbouwen.
Silgin Maasilaamani kweekt zeekomkommers.

Vergunning

Partnerorganisatie OPEnE zag het harde werk van de vrouwen en motiveerde hen om te investeren in een kwekerij als alternatieve inkomstenbron. Silgin was in eerste instantie terughoudend, maar na de training en gesprekken met medewerkers van OPEnE besluit ze de stap te wagen. Ook voor een zeekomkommerkwekerij is een vergunning nodig. Dat proces kan soms lang duren, maar is belangrijk om legaal in de visserij te kunnen werken.

Dit is een langdurig en complex proces waarbij verschillende overheidsdiensten betrokken zijn. Sommige overheidsdiensten hebben geen kantoor in de buurt van de vissersdorpen en de nodige formulieren kunnen niet online ingevuld worden. Dat maakt het een tijdrovend proces. Vanuit onze ervaringen zijn we in gesprek met de overheid om dit proces eenvoudiger te maken voor de vissers.

In de afgelopen maanden zijn er 148 vergunningen verleend aan vissers die een kwekerij willen starten. Tegelijk zagen we in diezelfde maanden van 2023 dat de aanvragen voor nieuwe vergunningen vertraging opliepen. De vertraging is inmiddels zo lang opgelopen dat mogelijk de doelstellingen voor 2023 niet gerealiseerd kunnen worden doordat dit proces meer tijd vraagt.

Zeewier

Silgin en de andere vrouwen in Anthoniyarpuram kregen in 2022 hun vergunningen, waarna ze konden starten met zeekomkommers kweken. De partnerorganisaties ondersteunden hen met materialen om de kwekerij op te zetten. Daarnaast volgen de nieuwe kwekers een training om hun bedrijf tot een succes te maken. Inmiddels staat de kwekerij en zullen de eerste zeekomkommers in 2023 voor inkomsten zorgen. Ondertussen denk Silgin al na over een uitbreiding. De vrouw probeert graag nieuwe dingen uit en sinds ze hoorde over zeewier laat dat idee haar niet meer los.

Vanuit het project ondersteunen we vissers ook bij het starten van een zeewierkwekerij. Silgin wil zeewier en zeekomkommers combineren. Ze heeft de vergunning voor deze activiteit ontvangen. In totaal ondersteunen we 145 kwekers van zeewier. Ongeveer de helft van deze bedrijven heeft nog geen vergunning of moet haar vergunning vernieuwen. De markt voor zeewier is volop in ontwikkeling. We zien dat er meer handelaren naar de dorpen komen om zeewier te kopen. Dat biedt vrouwen zoals Silgin de kans om een goede prijs te onderhandelen.