Water betekent alles voor de kwetsbare landbouwers die langs de rivier de Awash wonen. Hoewel de rivier voor deze boeren dichtbij is, is het niet altijd gemakkelijk om genoeg water op het land te krijgen. Er is in deze vruchtbare regio nog steeds veel armoede. Twee Ethiopische boerinnen (Famosa en Rufo) en een boer (Edalo) leggen uit waarom dat zo is en met welke problemen ze te kampen hebben.
Famose Megra (44) heeft in haar eentje zeven kinderen te voeden. Het water van de Awash is hierbij voor haar van groot belang: ‘We gebruiken het om te wassen en te koken, eigenlijk overal voor. Maar bovenal voor ons bedrijf.’ 24 jaar geleden begonnen Famose en haar man een boerenbedrijf. ‘We huurden een huis met wat land. Samen met mijn man slaagde ik erin om de kost te verdienen voor onze kinderen.’
Toen Famose’s man op 46-jarige leeftijd stierf, veranderde alles. ‘We deden alles samen, maar nu ben ik gedwongen om alles alleen te doen. Tijdens het regenseizoen ga ik naar mijn veld. In het droge seizoen blijf ik thuis om brood, aardappelen en dranken te maken. In het weekend en op woensdag ben ik op de markt, om producten te verkopen. Maar ik ben erg moe en overwerkt en verdien niet genoeg geld met mijn land. Het is bijna onmogelijk om zo door te gaan.’
Water haalt de boerin uit een zijkanaal van de Awash rivier, vlakbij haar land. ‘We halen het water naar het land met behulp van een pomp. Tijdens het regenseizoen is er genoeg water in het kanaal om het naar mijn land te pompen.’
In het droge seizoen verhuurt Famose land aan anderen. ‘Ik heb zelf geen geld om zaailingen en pesticiden te kopen. Daarom zet ik alleen maïs op mijn land, genoeg voor een maand consumptie voor mijn gezin. Ik weet dat ik veel meer zou kunnen verdienen als ik ook in het droge seizoen water en middelen zou hebben om gewassen te verbouwen.’
Famose is lid van één van de ‘Organisaties van Watergebruikers’ (WUA), die er veel zijn rond de rivier, maar ze heeft daar weinig voordelen van. ‘De WUA is alleen goed voor rijke mensen. Zij zouden ons zaailingen en apparatuur moeten leveren, maar ik zie hier nooit wat van. Ik heb echter geen keus, je moet lid zijn van de WUA om het kanaal te kunnen gebruiken.’
Oogst aanzienlijk verbeterd
Ook voor Edalo Tura betekent water veel. De 42-jarige boer en vader van vijf kinderen is er dankbaar voor dat hij water met een pomp, van een kanaal naar zijn land kan halen. Hij weet dat dat niet vanzelfsprekend is. ‘Een aantal van mijn buren hebben geen pomp en het kanaal loopt niet langs hun land. Zij kunnen dus maar een paar maanden per jaar groente verbouwen. Terwijl ik dankzij het water in staat ben om genoeg te verdienen en mijn kinderen onderwijs te geven. Ze gaan allemaal naar school.’
Edalo heeft 0,25 hectare land. Door een handicap kan hij zelf niet op het land werken en verhuurt hij het aan een andere boer. ‘We telen uien en chili en om de productiviteit op peil te houden, rouleren we tussen deze twee. Ontwikkelingswerkers adviseerden ons dit. We delen de winst van de oogst.’
In het begin was de familie niet blij met de waterpomp. ‘Maar de oogst verbeterde aanzienlijk, toen we het land konden irrigeren. We zorgen ervoor dat iedereen dezelfde hoeveelheid water voor zijn land krijgt. Wij gebruiken elke dag ongeveer twee jerrycans.’
Edalo heeft wel profijt van het lidmaatschap bij de WUA, die 187 leden heeft uit de buurt. ‘Het voordeel is dat we efficiënter kunnen samenwerken. We groeien, breiden meer uit en delen de kosten van ontwikkeling. Zo hebben we geïnvesteerd in de infrastructuur en in de waterpomp. Alleen ben je niet in staat om te betalen voor toegang tot het water.’
Problemen zijn er wel met de doorstroming van het water: modder sluit het kanaal af in het regenseizoen. ‘We moeten betonnen kanalen bouwen, maar voor de WUA is dat te duur. Ook is er een tekort aan zaailingen en een tekort aan elektriciteit. Bovendien is de kwaliteit van de zaailingen slecht en zijn pesticiden erg duur.’
Overstromingen
Rufo Aga (42) heeft hele andere problemen. Ze heeft 0,5 hectare geïrrigeerd en 0,5 hectare niet-geïrrigeerd land. Hoewel ze het vervelend vindt dat ze op een van haar stukken land geen water heeft om te irrigeren, speelt er voor Rufo nog een groter probleem. Elk jaar wordt haar land meerdere keren overspoeld door de rivier, tijdens de regentijd. ‘De overstromingen komen steeds vaker voor, en de gevolgen zijn groot. Mijn gewassen spoelen weg en dat betekent minder productie en minder inkomsten. We hebben betere infrastructuur nodig om het water tegen te houden.’
Toch blijft de rivier belangrijk voor Rufo. ‘De rivier is leven’ vertelt ze. We wonen in een droog gebied. De rivier wordt de laatste jaren steeds droger in het droge seizoen, dat baart ons zorgen. Als het water laag staat, werken de pompen niet meer goed. Dan krijgt mijn land dat aangesloten is op een kanaal geen water. Ook dat zorgt voor minder productie.
Graag zou Rufo meer stabiliteit hebben. ‘In het regenseizoen is er veel te veel water, in het droge seizoen te weinig. Meer stabiliteit, zou zorgen voor betere inkomsten. En ik heb het geld hard nodig, voor mijn kinderen. Ik zou hen graag naar betere scholen sturen.’
In Campagne Waterkracht besteden we aandacht aan het belang van goed waterbeheer. Zodat mensen als Rufo, Famosa en Edalo, erop vooruit gaan.
