Met Cashing in on Cashew bouwen we aan een duurzame waardeketen voor cashews in Sierra Leone. Er is veel geïnvesteerd in het planten van cashewbomen, maar het ontbreekt de boeren aan een goede waardeketen. In 2020 startten we met een ambitieus plan om 3.000 cashewboeren bij de keten te betrekken en minimaal 650 ton ruwe cashews te exporteren. De geplande projectperiode liep in 2022 af. Tijd om de balans op te maken.
Training cashewboeren
Vorig jaar werden ruim 1.000 boeren getraind in optimaliseren van de cashewteelt. Veel boeren werken biologisch. In de afgelopen jaren ontvingen 1.589 boeren een biologische certificering. Na de oogst kan de kwaliteit door verschillende oorzaken achteruit gaan. We trainden 1.071 boeren in technieken om de kwaliteit van de cashews na de oogst te behouden. De trainingen worden gegeven door partnerorganisaties CTF en Jula in samenwerking met het Ministerie van Landbouw in Sierra Leone.
Relatie met de boeren
Vanaf het begin bleek het lastig om een goede relatie op te bouwen tussen de boeren en de exporteur. Daarvoor zijn meerdere oorzaken aan te wijzen. Het is belangrijk dat de exporteur het hele seizoen contact heeft met de boeren en niet alleen tijdens de oogst. Bijvoorbeeld door voorfinanciering te bieden en boeren te ondersteunen met bijenkasten kan de onderneming investeren in de relatie met de boeren. Daarnaast was de prijs en beschikbaarheid van brandstof vorig jaar een uitdaging, waardoor bezoeken aan de dorpen lastiger te organiseren waren.
Cashewoogst
Boeren in de districten Karene, Kambia, Bombali en Tonkili verkochten cashews aan de exporteur. Vanuit de grensregio’s worden ook veel cashews opgekocht door handelaren uit buurland Guinee. Door het grote verschil in exportheffingen die Sierra Leone en Guinee heffen, is dit een lucratieve handel.
De boeren verwachten van de exporteur dezelfde prijs als die de smokkelaars betalen. Om winstgevend te zijn, kan dat niet. Ook ligt die prijs boven de adviesprijs van de overheid. In totaal kocht de exporteur vorig jaar 77 ton ruwe cashews op. Dat is veel lager dan de doelstelling van 450 ton. De afgelopen jaren zagen we al dat de doelstelling voor het geëxporteerde volume cashews te ambitieus was. De impact van onder andere de smokkelaars is veel groter dan verwacht. Toch zien we een mooie ontwikkeling waarbij er elk seizoen meer cashews opgekocht worden.
Terugblik 2020-2022
Sinds de start van het project hebben we mooie resultaten neergezet. Zo’n 2.500 boeren zijn getraind in verschillende aspecten van de cashewteelt. Desondanks blijkt het lastig om de cashewsector in een relatief korte periode op te bouwen. Samen met onze partners zetten we ons in 2023 nog één seizoen in om de cashewsector op te bouwen op basis van de oorspronkelijke plannen. We focussen daarbij op het belangrijkste knelpunt: de relatie tussen de boeren en de exporteur.
Daarnaast werken we aan een nieuwe aanpak om een cashewsector op te bouwen waarin we de uitdagingen waar we tegenaan liepen en de (internationale) ontwikkelingen een plek geven. We starten met een onderzoek in Sierra Leone naar de cashewsector. De resultaten van dat onderzoek nemen we mee in een nieuwe aanpak. Duidelijk is wel dat in de nieuwe aanpak twee onderwerpen terug zullen komen: data verzamelen op niveau van de boeren en een visie op een gestructureerde sector. We verwachten medio juni de nieuwe plannen te kunnen presenteren.
Spaargroepen voor boeren
Dankzij de trainingen en de grotere oogst verdienen de boeren meer geld. Samen met partnerorganisatie CTF zetten we spaargroepen (Village Loan and Saving Associations, VSLA’s) op.
Vorig jaar leerden 851 cashewboeren (476 vrouwen en 375 mannen) over deze manier van sparen. De boeren krijgen eerst een voorlichting over deze spaargroepen. Elke spaargroep telt ongeveer 20 leden. Deze boeren leggen regelmatig een deel van hun winst apart in een grote geldkist. Hoeveel ze inleggen wordt genoteerd in een schrift. De geldkist wordt vergrendeld met drie sloten. Drie leden hebben een sleutel, de kist zelf staat bij een vierde lid thuis. Daarmee is het geld veilig.
Tijdens een bijeenkomst van de spaargroep kan ieder lid zijn of haar spaargeld opnemen. Zo sparen de boeren voor financieel moeilijkere tijden. Het geld kunnen ze bijvoorbeeld gebruiken om schoolgeld of medische kosten te betalen. Van de ruim 800 boeren die voorlichting kregen over de spaargroepen nemen 450 boeren deel aan een groep.