‘Ik wilde me inschrijven voor een training, maar mijn ouders gaven geen toestemming.’ ‘Iedereen liet me in de steek, omdat ik blind geworden was.’ ‘Ik hoorde over een training, maar door mijn beperking kon ik de trap niet op om het aanmeldformulier op te halen.’ Het zijn drie quotes van jongeren uit Burkina Faso die illustreren tegen welke barrières ze aanliepen toen ze een vaktraining wilden volgen. Met het Werk en Opleiding-programma willen we ook deze jongeren ondersteunen, maar hoe?
Het Job Booster-programma in Burkina Faso heeft mooie resultaten neergezet. In vijf jaar tijd (2018-2022) ondersteunden we meer dan 20.000 jongeren in het westen van het land naar een inkomen. Sinds 2020 werkt Job Booster ook in het oosten van Burkina Faso. Ondanks deze mooie resultaten bleek het lastig om de meest kwetsbare jongeren te bereiken. Hoe kan dat?
Om dat te onderzoeken ontwikkelden we een methode om samen met mensen in de gemeenschappen te onderzoeken welke groepen het grootste risico op uitsluiting lopen. Voor dit onderzoek gingen we in gesprek met een grote groep mensen uit Bobo Dioulasso en Ouahigouya.
Arouna Konfe vond werk met steun van Job Booster
Vooroordelen
Uit de gesprekken komen meerdere groepen naar voren die extra barrières ondervinden bij het zoeken naar werk. In beide steden noemden de deelnemers jonge vrouwen, jonge (ongetrouwde) moeders, jongeren met een beperking en ontheemden (binnenlandse vluchtelingen) als groepen die een groot risico lopen. De barrières die zij ondervinden zijn vaak cultureel bepaald of gebaseerd op vooroordelen. Dat zijn ook twee factoren die niet van de ene op de andere dag veranderen. Bijvoorbeeld het beeld dat vrouwen ongeschikt zijn voor bepaalde beroepen of het idee dat een beroep niet goed genoeg is, is niet zomaar bijgesteld.
Een jonge vrouw uit Bobo Dioulasso vertelt: ‘Ik wilde graag naar de kappersopleiding, maar mijn ouders vonden dat geen goede opleiding. Ze weigerden het schoolgeld te betalen. Mijn ouders wisten niet van de kansen die er in die sector zijn. Ik zocht een baan als secretaresse. Nu ben ik getrouwd en met steun van mijn man volg ik de kappersopleiding.’
Een kapperstraining is één van de trainingen die Job Booster de jongeren bood. Daarnaast werken we sinds enkele jaren samen met de nationale busmaatschappij. Jongeren halen hun rijbewijs en kunnen aan de slag als buschauffeur. We trainden de eerste vrouwelijke buschauffeurs bij dit bedrijf.
Deze buschauffeuses trotseren de vooroordelen over vrouwen achter het stuur van de bus. Samiratou Ouedraogo vertelt over een ervaring tijdens haar opleiding: ‘Op een dag, toen we op het busstation aankwamen, stapte een man uit de bus en hij vroeg mijn begeleider zelf te gaan rijden. Hij vond het onverantwoord om zo’n meisje de bus te laten besturen.’
Aïchatou Sanou startte een onderneming met steun van Job Booster
Buitengesloten
Mensen met een beperking worden vaak buitengesloten en gediscrimineerd. Een jongere vertelt hoe iedereen hem in de steek liet nadat hij als kind blind werd: ‘Mijn vrienden renden bij me weg en op sommige dagen wilde ik een einde aan mijn leven maken. Mijn leven was betekenisloos. Mijn moeder verstopte me en wilde niet dat anderen me zagen.’
Toch lukte hem om een opleiding te volgen en een baan te vinden. ‘Nu kijken mensen anders naar me. Ook mijn moeder kijkt anders naar me. Ze vertelde dat ze werd uitgelachen als mensen zagen dat haar zoon blind was.’
Bénebeyense Ouedraogo reisde vanuit zijn dorp naar de stad om een training te volgen
Werk voor kwetsbare jongeren
Met deze uitkomsten zijn we aan de slag gegaan. Job Booster heeft specifieke aandacht voor vrouwen, mensen met een beperking en ontheemden. We trainden vakscholen hoe ze toegankelijker kunnen worden voor jongeren met een beperking en in bewustwordingscampagnes hebben we extra aandacht voor deze doelgroepen.
Tegelijk zien we dat deze jongeren, vaak extra ondersteuning nodig hebben. Daarom bieden we hen, naast de trainingen die alle jongeren kunnen volgen, extra trainingen aan. Bijvoorbeeld een alfabetiseringscursus waarmee jongeren hun lees- en schrijfvaardigheid bijspijkeren. Daarnaast bieden we trainingen aan in lokale talen, zoals het More, en startten we met mobiele trainingen. Daarmee nemen we twee barrières weg die jongeren kunnen ervaren. Met mobiele trainingen bezoeken we de dorpen, zodat ook de jongeren die niet naar een vakschool kunnen reizen een training kunnen volgen.
De afgelopen twee jaar zagen we mooie resultaten. We ondersteunden duizenden vrouwen, honderden jongeren met een beperking en honderden ontheemden. Daarmee kregen deze jongeren een kans om een inkomen te verdienen. Daarnaast zien we een andere interessante trend. Vooroordelen worden bijgesteld. Buschauffeuses worden respectvoller behandeld en jongeren met een beperking worden meer gezien. We zijn dankbaar dat we een bijdrage mogen leveren aan deze verandering in de samenleving.
