‘Ik werk op het Kombolcha Industrial Park,’ vertelt Hayat Ahmet Yimer. De jonge Ethiopische werkt in één van de kledingfabrieken op dit grote industrieterrein. Op dit industrieterrein, waar ook veel internationale bedrijven gevestigd zijn, vinden veel jongeren van de vakschool in Dessie een baan. Dankzij de goede training aan de vakschool van Hope Enterprises krijgen de jongeren een hoger startsalaris.
Het Kombolcha Industrial Park ligt op ruim 20 kilometer van Dessie. Deze stad in het noorden van Ethiopië ligt ingeklemd tussen twee bergketens, waardoor er binnen de stad geen ruimte was om dit industrieterrein te ontwikkelen. ‘We hebben een goed netwerk met bedrijven op het Kombolcha Industrial Park. Veel jongeren vinden hier werk,’ vertelt Firew Dessalegn, directeur vakonderwijs bij Hope Enterprises. Samen met deze partnerorganisatie zet Woord en Daad zich in voor goed vakonderwijs.
Uitdagend jaar
Die goede relatie met werkgevers is belangrijk, zeker in de regio Dessie. Hier gaan de meeste jongeren na hun vaktraining in loondienst. In Gambella, een stad in het westen van het land waar een andere vakschool van Hope Enterprises staat, is die situatie anders. Daar kiest meer dan de helft van de jongeren voor het ondernemer-schap. In totaal volgden vorig jaar 350 jongeren een vaktraining aan deze vakscholen. Uitgesplitst volgden 210 jongeren een vaktraining in Dessie en 140 jongeren in Gambella.
‘Vorig jaar was een uitdagend jaar,’ blikt Firew terug op 2022. Rond Dessie was het onrustig als gevolg van de burgeroorlog die in het uiterste noorden van het land uitgevochten werd tussen de TPLF en de nationale regering. Ook rond Gambella was het onrustig. Dat vertaalde zich onder andere in hoge transportkosten voor materialen voor de praktijklessen. De vakschool in Dessie moest tijdelijk de deuren sluiten.
‘Om te compenseren voor de impact hiervan, hebben we de lesschema’s aangepast.’ Lessen werden ’s avonds, in het weekend en tijdens de schoolvakanties gegeven om daarmee de achterstand weg te werken. En met succes. Aan het einde van 2022 hadden in totaal 340 jongeren een training afgerond. ‘Gelukkig is de situatie nu weer normaal,’ aldus Firew.
Standaardisatie tussen vakscholen
Dit jaar wil Hope Enterprises in Dessie en Gambella een marktonderzoek doen om nog beter zicht te krijgen op ontwikkelingen in de arbeidsmarkt. Vorig jaar hielp zo’n onderzoek de vakschool in Addis Abeba om het trainingsaanbod beter te laten aansluiten op de arbeidsmarkt.
Ook werkt Hope Enterprises aan standaardisatie van de vaktrainingen, zodat de kwaliteit van de trainingen in de drie steden op hetzelfde niveau is. ‘We willen bekend staan om de kwaliteit van onze trainingen, daarvoor moeten we zaken standaardiseren.’ Soms vinden jongeren uit Dessie of Gambella een baan in de hoofdstad. ‘Als jongeren bereid zijn te verhuizen, faciliteren we dat.’
Training kleermaken
Hayat is één van de jongeren die een certificaat in ontvangst nam. Eind 2021 rondde ze haar opleiding af. Alle jongeren doen mee aan het nationaal examen waarmee ze een door de overheid uitgegeven certificaat halen. ‘Ik ben in 1994 geboren in Dessie. Tot ik oud genoeg was om naar school te gaan, speelde ik met mijn vriendjes uit de buurt,’ vertelt ze.
Het meisje doorloopt de basisschool en begint aan de middelbare school, maar dan komt het gezin in een financieel lastige periode. Daar bovenop wordt Hayats moeder ziek. ‘Daarom stopte ik met school en bleef ik thuis om voor haar te zorgen.’ Via partnerorganisatie Hope Enterprises krijgt Hayat de kans om een training kleermaker te volgen. Die kans grijpt ze met beide handen aan. ‘Tijdens de training werd ik toegerust voor het kleermakersvak.’
Netwerk met werkgevers
Met het certificaat op zak kan Hayat een baan zoeken. Via het netwerk van de vakschool vindt ze de baan bij een kledingfabriek. ‘Dankzij ons stevige netwerk met werkgevers hebben we een effectieve link tussen de jongeren en de arbeidsmarkt,’ legt Firew uit. Binnen het netwerk, waar ook onder andere overheidsorganisaties en andere vakscholen lid van zijn, wordt veel informatie uitgewisseld. Dankzij die informatie kan Hope Enterprises de trainingen toespitsen op ontwikkelingen in de arbeidsmarkt. ‘De juiste informatie vanuit de sector helpt ons om een effectieve training te geven.’
De jongeren profiteren daar van mee. Hope Enterprises zette succesvol de kwaliteit van stageplaatsen op de agenda. ‘We hebben gewerkt aan een mentaliteitsverandering bij ondernemers.’ Tegenwoordig zien werkgevers de stagiaires als bekwame jongeren die bijdragen aan het bedrijf.
Minimumloon
‘Vrijwel niemand in Ethiopië kan van één salaris leven. De meeste mensen werken overuren als aanvulling op hun salaris. Of ze klussen in hun vrije tijd wat bij.’ Het land kent geen minimumloon. De nationale overheid onderzoekt de noodzaak en gevolgen van een minimumloon. Ondertussen blijft Hope Enterprises zich inzetten om voor de jongeren een hoger start salaris te onderhandelen.
En niet zonder succes. De opleidingen van de vakschool staan goed bekend. ‘We zien dat de jongeren van onze vakscholen twee tot drie schalen hoger ingeschaald worden dan andere jongeren,’ legt Firew uit. ‘De werkgevers weten dat onze jongeren een goede training hebben gehad.’ Dat biedt de jongeren in ieder geval een beter inkomen. Hayat is blij met het inkomen dat ze verdient. ‘Ik ben gelukkig met mijn werk. Dankzij mijn inkomen kan ik voor mezelf en mijn moeder zorgen.’
